Electieve chirurgie in extramurale instellingen en kleine ziekenhuizen
Wat is Ortemo
Ortemo (Orthopedische Zorg Extra Murale Ondersteuning) is een denktank opgericht om het onderwerp van extramurale orthopedische zorg in het Peri & Post Covid-19 Tijdperk op de politieke agenda te plaatsen.
Electieve Chirurgie in het Peri & Post Covid-19 Tijdperk
Electieve chirurgie is een niet-spoedeisende maar wel noodzakelijke operatie. Dit betekent dat de patiënt en de arts samen het beste tijdstip bepalen voor de ingreep. Er bestaat een breed scala aan procedures die als electief kunnen beschouwd worden, variërend van heup- en knieprothese tot oftalmologische lensoperaties en spataderchirurgie.
Impact COVID-19 Crisis op Electieve Chirurgie
De huidige impact van Covid-19 op de functionering van onze gezondheidszorg is groot. Electieve chirurgische ingrepen worden voor onbepaalde tijd uitgesteld.
De ziekenhuizen zullen in de komende maanden primair hun diensten blijven aanbieden voor de opvang van Covid-19 patiënten. Verpleging en medewerkers van de ondersteunende diensten zijn uitgeput en er is reeds een tekort aan verpleging, onder andere door afwezigheid wegens ziekte.
Bezorgheden over het welzijn in de ziekenhuizen
Orthopeden en andere chirurgen zijn terecht bezorgd over de gezondheid van hun patiënten maar ook over hun eigen gezondheid, die van de verpleegkundigen en andere hulpverleners in het ziekenhuis.
Wanneer zullen de niet-spoedeisende maar noodzakelijke operaties zoals knie-, heup-, hand- en voetoperaties weer normaal en veilig in het ziekenhuis kunnen plaatsvinden?
Opstart Post-Corona
De groei naar volledige capaciteit in de ziekenhuizen zal zonder twijfel langer duren dan de heropstart van andere economische activiteiten, zoals het heropenen van banken, winkels, kapsalons, reisbureaus, enz.
Ook de vrees voor een tweede golf Covid-19 zal ervoor zorgen dat de gezondheidszorg het laatst zal overgaan tot een terugkeer naar het normale leven.
Bezorgde en ongezonde populatie
Uit vrees voor besmetting met Covid-19 en andere infecties stellen patiënten met nood aan medische zorg hun bezoek aan een ziekenhuis zo lang mogelijk uit.
Dit geldt des te meer voor patiënten die voor een behandeling via electieve chirurgie op de wachtlijst staan, want dit zijn in principe “gezonde patiënten''.
Crisis Management met gezond verstand
- Hoe kunnen we ervoor zorgen dat ons gezondheidssysteem niet vastloopt en dat, ondanks deze dramatische situatie, patiënten toch geholpen kunnen worden?
- Hoe kunnen we ervoor zorgen dat gezonde patiënten met vertrouwen een noodzakelijke behandeling via electieve chirurgie tegemoet gaan?
- Hoe kunnen we ervoor zorgen dat ons gezondheidssysteem intact blijft zonder meerkost voor de sociale zekerheid en voor de maatschappij?
- Hoe kunnen we het ontstaan van twee-stappen-geneeskunde voorkomen?
Huidige voorwaarden voor terugbetaling
Met uitzondering van oog-chirurgie worden electieve chirurgische ingrepen boven N200 enkel en alleen terugbetaald door de sociale zekerheid wanneer ze in een door het RIZIV-erkend ziekenhuis plaatsvinden.
Een ziekenhuis kan enkel een RIZIV-erkenning aanvragen indien het een 100+ bedden capaciteit heeft. Kleinere extramurale instellingen, waarin enkel electieve chirurgie plaatsvindt, hebben minder bedden en komen hierdoor niet in aanmerking.
Voorstel om de kleinere extramurale instellingen die over een gecertifieerde kwaliteitsnorm beschikken, ook in aanmerking te laten komen voor RIZIV-erkenning, zodat ze onder specifieke voorwaarden en met waarborg voor de patiënten veiligheid ingeschakeld kan worden voor geselecteerde electieve operaties.
Ortemo voorstel
Veiligheid van infrastructuur en zorg gelijk aan die van grotere ziekenhuizen
In de meeste Europese landen bestaat er reglementering betreffende kwaliteitsmanagement en risicobeheersing voor kleine ziekenhuizen en extramurale zorg. Niet zo in België. De betere kleinere ziekenhuizen voldoen echter wel aan de kwaliteitsvereisten die internationaal voor ziekenhuizen opgelegd worden.
Enkel extramurale instellingen en kleine ziekenhuizen die beschikken over een certificaat voor het organiseren van chirurgie en medische zorg, uitgereikt door een Europees erkend Notified Body, komen in aanmerking. Dit garandeert de inspectie en evaluatie die het kwaliteitssysteem van zorginstellingen toetst aan de internationale kwaliteits- en veiligheidsstandaarden.
Patiënten selectie: enkel ASA I en ASA II patiënten
Hoewel electieve operaties plaatsvinden in een niet-dringende situatie, waardoor een grotere controle is, zijn er nog steeds risico’s aan verbonden. Deze risico’s op bijwerkingen van anesthesie, infecties en een verscheidenheid aan chirurgische complicaties moeten allemaal in overweging genomen worden.
Ons voorstel is om alleen de behandeling van ASA I en ASA II patiënten te vergoeden in kleinere ziekenhuizen, zodat de grotere zich kunnen focussen op de hogere risico patiënten en de kleinere ziekenhuizen geen onaanvaardbare risico’s nemen.
Enkel chirurgische ingrepen met laag risico
Hoewel electieve operaties plaatsvinden in een niet-dringende situatie, waardoor een grotere controle is, zijn er nog steeds risico’s aan verbonden. Deze risico’s op bijwerkingen van anesthesie, infecties en een verscheidenheid aan chirurgische complicaties moeten allemaal in overweging genomen worden.
Ons voorstel is om een panel van experts een advies te laten formuleren over welke chirurgische ingrepen op een veilige manier in een extramurale omgeving plaats kunnen vinden. Alle andere behandelingen moeten plaatsvinden in grotere ziekenhuizen, zodat zij zich kunnen focussen op de patiënten met hogere risico's en de kleinere ziekenhuizen geen onaanvaardbare risico’s nemen.
Dezelfde vergoeding modaliteit: geen extra kosten
Ons voorstel is om bepaalde electieve chirurgie in de kleinere ziekenhuizen, die over een gecertifieerde kwaliteitsnorm beschikken, te vergoeden aan hetzelfde tarief als in de grote ziekenhuizen, volgens RIZIV nomenclatuur.
Het is aan een panel van professoren en experts uit te maken welke ingrepen hiervoor in aanmerking komen.
Wij verzoeken de Minister om gedurende de COVID-19 peri-urgentie fase geselecteerde electieve ingrepen boven N200 op ASA I en ASA II patiënten te vergoeden in de kleinere, kwaliteit gecertificeerde ziekenhuizen of extramurale instellingen onder dezelfde voorwaarden en vergoedingsmodaliteit zoals in de grotere ziekenhuizen. Net zoals dit vandaag al het geval is voor oogchirurgie.
Onder voorbehoud van goedkeuring door het panel van experts, met name voor orthopedische electieve ingrepen zoals voet-, hand-, knie- en heupchirurgie, arthroscopie en post-trauma chirurgie (hersteloperaties voor meniscus, kruisbanden, enz.)
